Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych informuje, że aby otrzymywać świadczenia pieniężne przewidziane w polskim prawie dla kombatantów i osób represjonowanych należy spełnić poniższe wymogi:

I. Prowadzić w przeszłości określoną działalność kombatancką lub doznać wskazanych w ustawie represji.

II. Posiadać obywatelstwo polskie – obecnie, albo w czasie prowadzenia działalności kombatanckiej lub w czasie doznanych represji.

III. Przedstawić w Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych dokumenty (w języku polskim lub przetłumaczone na język polski), które udowodnią okoliczności z pkt. I i II oraz inne dokumenty wymagane prawem. Na ich podstawie Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wyda stosowną decyzję administracyjną.

IV. Przedstawić decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych potwierdzającą status kombatanta lub osoby represjonowanej w polskim organie rentowym wraz z określonymi dokumentami. Na ich podstawie organ rentowy wyda decyzję w sprawie przyznania świadczeń pieniężnych i rozpocznie ich wypłatę.

1. Kto może zostać uznany za kombatanta lub osobę represjonowaną?

- rodzaje działalności kombatanckiej i represji uprawniających do świadczeń

- działalność wykluczająca uznanie za kombatanta lub osobę represjonowaną

- wymóg posiadania obywatelstwa polskiego

2. Jak uzyskać formalne potwierdzenie statusu kombatanta lub osoby represjonowanej?

- wymagane dokumenty

- język postępowania

- konieczność ustanowienia pełnomocnika do doręczeń

- doręczanie pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej

3. Jak uzyskać świadczenia pieniężne należne kombatantom i osobom represjonowanym?

 

Rodzaje działalności kombatanckiej i represji uprawniających do świadczeń

Zgodnie z ustawą z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego:

- za działalność kombatancką uznaje się:

1) pełnienie służby wojskowej w Wojsku Polskim lub w polskich formacjach wojskowych przy armiach sojuszniczych podczas działań wojennych prowadzonych na wszystkich frontach przez Państwo Polskie;

2) uczestniczenie w ramach polskich formacji i organizacji wojskowych w I wojnie światowej, w powstaniach narodowych i walkach o odzyskanie lub utrzymanie terytoriów Rzeczypospolitej Polskiej;

3) pełnienie służby w polskich podziemnych formacjach i organizacjach, w tym w działających w ramach tych organizacji oddziałach partyzanckich w okresie wojny 1939-1945;

4) pełnienie służby wojskowej w armiach sojuszniczych, a także w sojuszniczych organizacjach ruchu oporu w okresie wojny 1939-1945, z wyjątkiem formacji Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (NKWD) oraz innych specjalnych formacji, które prowadziły działalność przeciwko ludności polskiej;

5) pełnienie służby w polskich podziemnych formacjach wojskowych lub organizacjach niepodległościowych na terytorium Państwa Polskiego w jego granicach sprzed dnia 1 września 1939 r. oraz w granicach powojennych w okresie od wkroczenia armii Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR) do końca 1956 r., jeżeli były to formacje lub organizacje stawiające sobie za cel niepodległość i suwerenność Rzeczypospolitej,

6) uczestniczenie w walkach w jednostkach Wojska Polskiego oraz zmilitaryzowanych służbach państwowych z oddziałami Ukraińskiej Powstańczej Armii oraz grupami Werwolfu;

7) uczestniczenie w tzw. Niszczycielskich Batalionach („Istriebitielnych Batalionach”) na dawnych ziemiach polskich w województwach lwowskim, stanisławowskim, tarnopolskim i wołyńskim w obronie ludności polskiej przed ukraińskimi nacjonalistami w latach 1944-1945.

- za działalność równorzędną z działalnością kombatancką uznaje się:

1) pełnienie funkcji cywilnych we władzach powstań narodowych oraz w administracji podziemnego Państwa Polskiego w okresie wojny 1939-1945, a także w podziemnych niepodległościowych organizacjach cywilnych w latach 1945-1956;

2) udział w okresie do 31 grudnia 1945 r. w walkach o zachowanie suwerenności i niepodległości Państwa Polskiego w zmilitaryzowanych służbach państwowych;

3) prowadzenie w okresie wojny 1939-1945 zorganizowanego i profesjonalnego tajnego nauczania dzieci i młodzieży;

4) dawanie schronienia osobom narodowości żydowskiej lub innym osobom, za których ukrywanie w latach 1939-1945, ze względu na ich narodowość lub działalność na rzecz suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej - groziła kara śmierci;

5) zaokrętowanie marynarzy polskich w charakterze członków załogi na statku bandery własnej lub bandery koalicyjnej, przeznaczonym do działań wojennych w okresie wojny 1939-1945;

6) uczestniczenie w latach 1914-1945 w walkach o polskość i wolność narodową Śląska, Wielkopolski, Ziemi Lubuskiej, Gdańska, Pomorza i Ziemi Kaszubskiej oraz Warmii i Mazur, a także innych ziem zagarniętych przez zaborców;

7) czynny udział w zbrojnym wystąpieniu o wolność i suwerenność Polski w Poznaniu w czerwcu 1956 r., który spowodował śmierć lub uszczerbek na zdrowiu;

8) poniesienie śmierci, uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia na czas powyżej siedmiu dni w grudniu 1970 r. na Wybrzeżu wskutek działania wojska lub milicji podczas wystąpień wolnościowych.

- za osobę represjonowaną uznaje się osobę, która przebywała:

1) z przyczyn politycznych, narodowościowych, religijnych i rasowych:

a) w hitlerowskich więzieniach, obozach koncentracyjnych i ośrodkach zagłady,

b) w innych miejscach odosobnienia, w których warunki pobytu nie różniły się od warunków w obozach koncentracyjnych, a osoby tam osadzone pozostawały w dyspozycji hitlerowskich władz bezpieczeństwa,

c) w innych miejscach odosobnienia, w których pobyt dzieci do lat 14 miał charakter eksterminacyjny, a osoby tam osadzone pozostawały w dyspozycji hitlerowskich władz bezpieczeństwa;

2) z przyczyn narodowościowych i rasowych w gettach;

3) z przyczyn politycznych, religijnych i narodowościowych:

a) w więzieniach oraz poprawczych obozach pracy i poprawczych koloniach pracy podległych Głównemu Zarządowi Obozów i Kolonii Poprawczych NKWD, a od marca 1946 r. MWD ZSRR,

b) na przymusowych zesłaniach i deportacji w ZSRR;

4) w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski na mocy skazania w latach 1944-1956, na podstawie przepisów wydanych przez władze polskie, przez sądy powszechne, wojskowe i specjalne albo w latach 1944-1956 bez wyroku - za działalność polityczną bądź religijną, związaną z walką o suwerenność i niepodległość.

Przepisy ustawy stosuje się także do osób, które jako dzieci zostały odebrane rodzicom w celu poddania eksterminacji lub w celu przymusowego wynarodowienia.

Wbrew informacjom medialnym, nie uzyska zatem statusu kombatanta żołnierz Armii Czerwonej, jeśli nigdy nie był on obywatelem polskim. Również nie uzyskają statusu osoby represjonowanej dzieci urodzone w ZSRR, nawet jeśli ich rodzice podlegali represjom ze strony sowieckiej, jeśli dzieci te nigdy nie posiadały obywatelstwa polskiego i nie posiadają go obecnie. Za osobę represjonowaną nie zostaną uznane również osoby, które w trakcie II wojny światowej ukrywały się przed grożącą im eksterminacją z powodów narodowościowych czy z jakichkolwiek innych – dotyczy to zarówno okupacji niemieckiej, jak i sowieckiej. Również żadnych świadczeń przewidzianych dla kombatantów nie otrzyma osoba, która przebywała w nazistowskim obozie pracy przymusowej. Osoby, które przeżyły wojnę w nieokupowanej przez Niemcy części ZSRR, będą uznane za osoby represjonowane tylko wówczas, gdy przedstawią dowody, iż przebywały tam na przymusowych deportacjach z powodów religijnych, politycznych lub narodowościowych lub były osadzone w sowieckich łagrach i więzieniach.

Należy również podkreślić, że co do zasady świadczenia nie należą się członkom rodzin po kombatantach lub ofiarach represji – wyjątkiem są wdowy/wdowcy po nich, którzy jednak – by dostawać świadczenia w wys. ok. 200 zł miesięcznie - muszą posiadać nabytą w Polsce lub w innym kraju Unii Europejskiej emeryturę.                                                                    

 

Działalność wykluczająca uznanie za kombatanta lub osobę represjonowaną        

Status kombatanta lub osoby represjonowanej nie będzie przyznany osobie, która spełni choć jedną z wymienionych niżej przesłanek:

1) w okresie wojny 1939–1945 kolaborowała z hitlerowskim okupantem;

2) przymusowo pełniła służbę w armii niemieckiej lub dobrowolnie zadeklarowała odstępstwo od narodowości polskiej, jeżeli potem do końca wojny nie brała udziału w walce o niepodległość Polski;

3) kolaborowała z radzieckimi władzami okupacyjnymi w latach 1939–1941;

4) w okresie od września 1939 r. do końca 1956 r. służyła w NKWD albo w innych organach represji ZSRR działających przeciwko Narodowi i Państwu Polskiemu;

5) w latach 1944–1956:

a) pełniła służbę lub funkcję i była zatrudniona w strukturach Urzędów Bezpieczeństwa, Służby Bezpieczeństwa i Informacji Wojskowej, a także nadzorujących je komórkach jednostek zwierzchnich związanych ze stosowaniem represji wobec osób działających na rzecz suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej,

b) była zatrudniona, pełniła służbę lub funkcję w jednostkach organizacyjnych lub na stanowiskach związanych ze stosowaniem represji wobec osób podejrzanych lub skazanych za działalność podjętą na rzecz suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej:

– w organach prokuratury i prokuraturze wojskowej,

– w sądownictwie powszechnym lub wojskowym,

– w służbie więziennej,

c) była zatrudniona, pełniła służbę lub funkcję w aparacie bezpieczeństwa publicznego poza strukturami Urzędów Bezpieczeństwa, Służby Bezpieczeństwa lub Informacji Wojskowej, jeżeli podczas i w związku z tą działalnością wykonywała zadania śledcze i operacyjne związane bez-pośrednio ze zwalczaniem organizacji oraz osób działających na rzecz suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej,

d) była funkcjonariuszem organów bądź jednostek organizacyjnych Polskiej Partii Robotniczej lub Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, do których właściwości rzeczowej – terenowej i centralnej – należał nadzór nad instytucjami, o których mowa w lit. a i b, bądź nad zadania-mi, o których mowa w lit. c;

6) uchybiła godności obywatela polskiego, wykorzystując władzę otrzymaną od instytucji stosujących represje do ciemiężenia współwięźniów;

7) uchybiła godności obywatela polskiego, donosząc władzom komunistycznym o żołnierzach podziemia, legionistach, organizacjach podziemnych, partyzanckich i tych wszystkich, których obejmują art. 2 i 4;

8) dopuściła się zabójstwa lub innej zbrodni wobec osób cywilnych w okresie do 31 grudnia 1956 r. w związku z działalnością uznaną za działalność kombatancką lub równorzędną w rozumieniu ustawy, za co została skazana prawomocnym wyrokiem sądu.

 

Wymóg posiadania obywatelstwa polskiego.

Zgodnie z art. 21 ustawy o kombatantach uprawnienia określone w ustawie przysługują osobom, które są obywatelami polskimi lub były nimi w trakcie prowadzenia działalności kombatanckiej lub w czasie doznanych represji. W związku z powyższym, do wniosku o potwierdzenie statusu kombatanta lub osoby represjonowanej składanego w Urzędzie należy dołączyć kserokopię polskiego paszportu lub dowodu osobistego (w przypadku starych formularzy dowodów - kopie stron zawierających dane osobowe, serię i numer dokumentu oraz strony zawierające adres zamieszkania). W przypadku osób, które nie posiadają obecnie obywatelstwa polskiego, ale posiadały je w czasie doznanych represji, należy przedłożyć kserokopię dokumentu poświadczającego posiadanie w przeszłości obywatelstwa polskiego. W przypadku, gdyby to był dokument wystawiony w innym języku niż polski, należy przedłożyć równocześnie jego tłumaczenie na język polski.

 

Wymagane dokumenty

Zgodnie z art. 22 ustawy o kombatantach, o statusie kombatanta lub osoby represjonowanej orzeka Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na podstawie udokumentowanego wniosku oraz rekomendacji polskiego stowarzyszenia zrzeszającego kombatantów lub osoby represjonowane.

Zatem osoba zainteresowana winna wystąpić do stowarzyszenia zrzeszającego albo osoby prowadzące podobną działalność kombatancką, albo zrzeszającego osoby, które doznały represji analogicznych jak wnioskodawca, by owo stowarzyszenie rekomendowało jego wniosek. Rekomendacje udzielane są bezpłatnie, nie ma potrzeby zapisywania się do stowarzyszenia.

Oprócz rekomendacji stowarzyszenia, wnioskodawca winien złożyć:

• wypełniony czytelnie i podpisany kwestionariusz,
• życiorys za szczególnym uwzględnieniem działalności kombatanckiej, ze szczególnym uwzględnieniem lat 1939-1956,
• 2 aktualne fotografie legitymacyjne (opisane na odwrocie imieniem, nazwiskiem i datą urodzenia),
• kserokopię dowodu osobistego (w przypadku starych formularzy dowodów - kopie stron zawierających dane osobowe, serię i numer dokumentu oraz strony zawierające adres zamieszkania) lub innych dokumentów poświadczających polskie obywatelstwo,
• odcinek emerytury lub renty (jeśli dana osoba je pobiera),
• dowody potwierdzające działalność kombatancką lub fakt podlegania represjom (np. dokumenty pochodzące z okresu działalności kombatanckiej lub represji, dokumenty pochodzące z różnych instytucji, urzędów i archiwów, publikacje, – wszystko powyższe winno być w języku polskim lub przetłumaczone na język polski, dowodem mogą być również zeznania świadka),
• osoby działające przez pełnomocników powinny również dołączyć odpowiednie pełnomocnictwo.

Uwaga: wszystkie kopie dokumentów powinny być poświadczone za zgodność z oryginałem. Poświadczenia powinien dokonać notariusz. Urząd administracji rządowej lub samorządowej wyłącznie na zasadach grzecznościowych.

Wniosek można złożyć osobiście w punkcie informacyjnym Urzędu albo nadesłać pocztą na adres Urzędu.

 

Język prowadzonego postępowania

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim podmioty wykonujące zadania publiczne w Polsce – czyli także Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych – dokonują wszelkich czynności urzędowych w języku polskim. Zasada ta odnosi się również do oświadczeń woli, wniosków, podań oraz wszelkich pism składanych w Urzędzie przez wnioskodawców. Dlatego postępowanie o potwierdzenie statusu kombatanta lub osoby represjonowanej jest prowadzone wyłącznie w języku polskim, a strona ma obowiązek składania dokumentów albo wystawionych przez polskie instytucje, albo - gdy posługuje się dokumentem innym niż w języku polskim – złożenia również jego tłumaczenia na język polski.

 

Konieczność ustanowienia pełnomocnika do doręczeń

Zgodnie z art. 40 § 4 i 5 ustawy kodeks postępowania administracyjnego, wnioskodawca zamieszkały za granicą, jeśli nie ustanowił pełnomocnika do prowadzenia sprawy zamieszkałego w Polsce, winien wskazać w kraju pełnomocnika do doręczeń, chyba że doręczenie następuje za pomocą środków komunikacji elektronicznej (przez elektroniczną skrzynkę podawczą Urzędu z zastosowaniem bezpiecznego podpisu elektronicznego lub zaufanego profilu elektronicznej platformy usług administracji publicznej). W razie niewskazania pełnomocnika, przeznaczone dla strony wszelkie pisma pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia.

 

Doręczenia pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej

Doręczenie pism następuje za pomocą środków komunikacji elektronicznej jeżeli wnioskodawca spełni jeden z następujących warunków:

1) złoży podanie w formie dokumentu elektronicznego podpisanego kwalifikowanym podpisem cyfrowym lub profilem zaufanym ePUAP przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu administracji publicznej;

2) wystąpi do organu administracji publicznej o takie doręczenie i wskaże organowi administracji publicznej adres elektroniczny;

3) wyrazi zgodę na doręczanie pism w postępowaniu za pomocą tych środków i wskaże organowi administracji publicznej adres elektroniczny.

Szef Urzędu może wystąpić o wyrażenie zgody, przesyłając to wystąpienie za pomocą środków komunikacji elektronicznej na adres elektroniczny strony. Jeżeli strona zrezygnuje z doręczania pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej, Urząd doręcza pismo w sposób określony dla pisma w formie innej niż forma dokumentu elektronicznego.

W celu doręczenia pisma w formie dokumentu elektronicznego Urząd przesyła na adres elektroniczny adresata zawiadomienie zawierające:

1) wskazanie, że adresat może odebrać pismo w formie dokumentu elektronicznego;

2) wskazanie adresu elektronicznego, z którego adresat może pobrać pismo i pod którym powinien dokonać potwierdzenia doręczenia pisma;

3) pouczenie dotyczące sposobu odbioru pisma, a w szczególności sposobu identyfikacji pod wskazanym adresem elektronicznym w systemie teleinformatycznym Urzędu oraz informację o wymogu podpisania urzędowego poświadczenia odbioru przez zastosowanie:

• kwalifikowanego certyfikatu przy zachowaniu zasad przewidzianych w ustawie z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. Nr 130, poz. 1450, z późn. zm.), lub
• profilu zaufanego ePUAP.

Zgodnie z informacjami dostępnymi na stronie www.epuap.gov.pl „profil zaufany ePUAP to narzędzie techniczno-prawne umożliwiające potwierdzenie podpisu składanego przez użytkownika w kontakcie  z administracją publiczną przez portal ePUAP. Profil zaufany jednoznacznie identyfikuje osobę składającą podpis na podstawie zestawu informacji w nim zawartych. Informacje zawarte w profilu zaufanym zostały w wiarygodny sposób potwierdzone przez organ podmiotu potwierdzającego, czyli przez instytucję publiczną, wskazaną przez Ministra właściwego do spraw informatyzacji, uprawnioną do nadawania i zarządzania profilami zaufanymi użytkowników. Funkcję punktu potwierdzającego pełni m. in. konsul, wojewoda, Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Aby uzyskać profil zaufany należy:

• założyć konto na ePUAP,
• wypełnić i złożyć na platformie wniosek o potwierdzenie profilu zaufanego ePUAP,
• zgłosić się w ciągu 14 dni do wybranego punktu potwierdzającego profile zaufane z dowodem osobistym lub paszportem.

Osoba wnioskująca, która posiada możliwość złożenia bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu, może samodzielnie aktywować swój profil zaufany ePUAP w przypadku, gdy certyfikat kwalifikowany zawiera dane obejmujące co najmniej:

1) imię;

2) nazwisko;

3) numer PESEL.

Lista punktów potwierdzających (konsulaty i ambasady pozycje 801-940):

http://epuap.gov.pl/wps/portal/!ut/p/a1/04_Sj9CPykssy0xPLMnMz0vMAfGjzOINLY1MDI2CDbwswlycDDzDQoJCvN3CjAyCjPULsh0VAUE9p_o!/

Więcej informacji o zakładaniu profilu ePUAP:

http://epuap.gov.pl/wps/wcm/connect/3674f018-e59f-46f3-b798-21744092476c/Instrukcja+u%C5%BCytkownika+PZ_7.4.pdf?MOD=AJPERES

W przypadku doręczenia pisma za pomocą środków komunikacji elektronicznej doręczenie jest skuteczne, jeżeli adresat potwierdzi odbiór pisma w ww. sposób.

W przypadku nieodebrania pisma w formie dokumentu elektronicznego w ww. sposób, Urząd po upływie 7 dni, licząc od dnia wysłania zawiadomienia, przesyła powtórne zawiadomienie o możliwości odebrania tego pisma.

W przypadku nieodebrania pisma doręczenie uważa się za dokonane po upływie czternastu dni, licząc od dnia przesłania pierwszego zawiadomienia.

W przypadku uznania pisma w formie dokumentu elektronicznego za doręczone umożliwia się adresatowi pisma dostęp do treści pisma w formie dokumentu elektronicznego przez okres co najmniej 3 miesięcy od dnia uznania pisma w formie dokumentu elektronicznego za doręczone oraz do informacji o dacie uznania pisma za doręczone i datach wysłania zawiadomień w swoim systemie teleinformatycznym.

 

Przyznanie i wypłata świadczeń pieniężnych

Po wydaniu przez Szefa Urzędu decyzji potwierdzającej status kombatanta lub osoby represjonowanej i stosownego zaświadczenia o uprawnieniach z tym związanych, strona – jeśli chce korzystać ze świadczeń pieniężnych przewidzianych w ustawie kombatanckiej – powinna wszcząć postępowanie przed polskim organem rentowym w celu uzyskania decyzji o przyznaniu określonych świadczeń, co umożliwi ich wypłatę.

Świadczenia te to:

- dodatek kombatancki w wys. 206,77 zł miesięcznie,

- ryczałt energetyczny w wys. 165,71 zł miesięcznie,

- dodatek kompensacyjny w wys. 31,01 zł miesięcznie.

Warunkiem ich przyznania jest:

- pobieranie emerytury, renty, uposażenia w stanie spoczynku lub renty rodzinnej w polskim systemie ubezpieczenia społecznego

- w przypadku nie spełniania powyższego warunku, istnieje możliwość uzyskania świadczeń przy jednoczesnym spełnianiu poniższych warunków:

a) nie posiadaniu prawa do żadnych świadczeń rentowych lub emerytalnych, ani prawa do uposażenia w stanie spoczynku albo uposażenia rodzinnego,

b) nie osiąganiu dochodów z pracy, pozarolniczej działalności gospodarczej podlegającej ubezpieczeniu społecznemu lub rolniczej działalności gospodarczej podlegającej obowiązkowemu ubezpieczeniu rolników,

c) osiągnięciu wieku 55 lat w stosunku do kobiet lub 60 w stosunku do mężczyzn.

 

Organy rentowe wypłacają te świadczenia kwartalnie, w trzecim miesiącu kwartału.

W chwili obecnej świadczenia należne kombatantowi lub osobie represjonowanej zamieszkałym za granicą wypłacane są na ich wniosek - osobie przez nich upoważnionej do odbioru świadczenia, zamieszkałej w Polsce albo na prowadzony w Polsce rachunek w banku.

Ostatnia nowelizacja prawa kombatanckiego upraszcza jednak sposób przekazywania tych świadczeń i umożliwi wkrótce przekazywanie świadczeń bezpośrednio na rachunek bankowy tych osób za granicą lub w innej formie wskazanej przez organ emerytalny lub rentowy.

Przepisy regulujące nowe zasady transferu uprawnień kombatanckich wejdą w życie w dwóch terminach:

1) w dniu 18 października 2014 r. – odnośnie do kombatantów zamieszkałych za granicą w państwach Unii Europejskiej, państwach Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), tj. Liechtensteinie, Islandii, Norwegii oraz Szwajcarii oraz państwach, z którymi Rzeczpospolitą Polską łączy umowa międzynarodowa w dziedzinie ubezpieczeń społecznych, przewidująca transfer emerytur lub rent (Stany Zjednoczone Ameryki, Kanada, Australia, Korea Południowa, Macedonia, Bośnia i Hercegowina, Serbia, Czarnogóra, Ukraina);

2) w dniu 18 kwietnia 2015 r. – odnośnie do kombatantów zamieszkałych za granicą w państwach, z którymi Rzeczpospolitej Polskiej nie łączy umowa międzynarodowa w dziedzinie ubezpieczeń społecznych, przewidująca transfer emerytur lub rent (m.in. Izrael).