Jak uzyskać miejsce w Domu Pomocy Społecznej, w tym dla Kombatantów
Tryb kierowania do DPS

Przepisy

Przepisy umożliwiające zamieszkanie w Domu Pomocy Społecznej dla Kombatantów dotyczą wszystkich domów pomocy społecznej w kraju i zawarte są w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) oraz rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r.,  poz. 964).

Kto może ubiegać się o umieszczenie w DPS

Prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej, w tym przeznaczonym dla kombatantów, przysługuje osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych.

Osobę spełniającą powyższe kryteria kieruje się do domu pomocy społecznej odpowiedniego typu, zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania, chyba że okoliczności sprawy wskazują inaczej. Sytuacje wyjątkowe rozpatrywane są indywidualnie.

Uprawnienia kombatantów

Kombatantom przysługuje pierwszeństwo do środowiskowej opieki socjalnej w miejscu zamieszkania oraz uzyskania miejsc w domach pomocy społecznej, w szczególności w domach przeznaczonych dla kombatantów na podstawie art. 18 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych
i okresu powojennego (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 400 ze zm.). Ubiegając się o miejsce w domu przeznaczonym dla kombatantów należy dodatkowo przedstawić zaświadczenie o przyznaniu uprawnień kombatanckich.

Jakie są typy domów pomocy społecznej

Domy pomocy społecznej, w zależności od tego, dla kogo są przeznaczone, dzielą się na domy dla:

• osób w podeszłym wieku,
• osób przewlekle somatycznie chorych,
• osób przewlekle psychicznie chorych,
• dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie,
• osób niepełnosprawnych fizycznie,
• dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie.

Dom pomocy społecznej może być prowadzony w jednym budynku łącznie np. dla osób w podeszłym wieku oraz przewlekle somatycznie chorych lub osób przewlekle somatycznie chorych oraz osób niepełnosprawnych fizycznie.

Gdzie należy zgłosić zamiar zamieszkania w DPS 

Wniosek o umieszczenie w domu pomocy społecznej należy złożyć w ośrodku pomocy społecznej właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej lub miejsce jej aktualnego pobytu.

Procedura postępowania

Do domu pomocy społecznej kieruje się na podstawie:

• Pisemnego wniosku osoby ubiegającej się o skierowanie do DPS. Wniosek należy złożyć w ośrodku pomocy społecznej właściwym ze względu na miejsce zamieszkania lub aktualnego pobytu. Zadaniem ośrodka pomocy społecznej jest skompletowanie dokumentacji niezbędnej do wydania decyzji administracyjnej dotyczącej skierowania do DPS i ustalenia opłaty za pobyt.
• Wywiadu środowiskowego (rodzinnego) przeprowadzonego przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej w celu ustalenia sytuacji zdrowotnej, rodzinnej i materialno-bytowej wnioskodawcy. Dotyczy to również osób zobowiązanych z mocy ustawy o pomocy społecznej do alimentacji (małżonek, zstępni przed wstępnymi). Wywiad środowiskowy powinien zawierać pisemne stwierdzenie braku możliwości zapewnienia usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania przez rodzinę i gminę.

Dokumenty niezbędne w postępowaniu:

• Opinia ośrodka pomocy społecznej dotycząca stopnia sprawności osoby ubiegającej się o przyjęcie.
• Decyzja o przyznaniu zasiłku stałego lub decyzja organu emerytalno-rentowego ustalającego wysokość renty lub emerytury wraz ze zgodą osoby ubiegającej się o przyjęcie na ponoszenie opłaty za pobyt w DPS oraz na jej potrącenie ze świadczenia emerytalno-rentowego.
• Zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia.
• Zaświadczenie o przyznaniu uprawnień kombatanckich.

Opłata za pobyt w DPS

Pobyt w domu pomocy społecznej jest świadczeniem z pomocy społecznej, a rodzina jest zobowiązana do uczestniczenia w kosztach pobytu.

Obowiązani do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej są w kolejności:

1) mieszkaniec Domu, nie więcej niż 70% swojego dochodu,

2) małżonek, zstępni przed wstępnymi – zgodnie z podpisaną umową z kierownikiem ośrodka pomocy społecznej:

a) w przypadku osoby samotnie gospodarującej, jeżeli dochód jest wyższy niż 300 % kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, jednak kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300 % tego kryterium,

b) w przypadku osoby w rodzinie, jeżeli posiadany dochód na osobę jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, z tym że kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie,

3) gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w DPS a opłatami wnoszonymi przez ww. osoby.

Uwaga! małżonek, zstępni przed wstępnymi i gmina nie mają obowiązku wnoszenia opłat jeżeli mieszkaniec Domu ponosi pełną odpłatność.

Według obowiązujących obecnie przepisów opłata za pobyt w domu pomocy społecznej naliczana jest, w wysokości nie wyższej niż 70 % dochodu. Dochód stanowi kwota netto świadczenia wyliczonego przez organ emerytalno-rentowy włącznie z przysługującymi dodatkami, w tym np. kombatanckim i pielęgnacyjnym. Ustalenie odpłatności, za pobyt w DPS znajduje się w gestii gminy, która może podjąć decyzję o całkowitym lub częściowym zwolnieniu z opłat osób zobowiązanych do ich wnoszenia (na ich wniosek), w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

Forma załatwienia sprawy

Termin i zasady załatwienia sprawy reguluje ustawa Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 267 ze zm.).

Decyzję administracyjną o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzję ustalającą opłatę za pobyt wydaje organ gminy właściwej dla osoby ubiegającej się o przyjęcie.

Decyzję administracyjną o umieszczeniu w domu pomocy społecznej wydaje (na podstawie decyzji kierującej do DPS) organ gminy prowadzącej dom pomocy społecznej lub starosta powiatu, który prowadzi dom pomocy społecznej.

Od wyżej wymienionych decyzji przysługuje stronie odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji zgodnie z art. 129 § 1 i 2 kpa.

W razie niemożności umieszczenia w domu pomocy społecznej z powodu braku wolnych miejsc, powiadamia się osobę o wpisaniu na listę oczekujących oraz o przewidywanym terminie oczekiwania na umieszczenie.

Kto i w jakiej sytuacji może być zwolniony z opłat w DPS

Osoby wnoszące opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej można zwolnić, na ich wniosek, częściowo lub całkowicie z tej opłaty, w szczególności jeżeli:

• wnoszą opłatę za pobyt innych członków rodziny w domu pomocy społecznej, ośrodku wsparcia lub innej placówce,
• występują uzasadnione okoliczności, zwłaszcza długotrwała choroba, bezrobocie, niepełnosprawność, śmierć członka rodziny, straty materialne powstałe w wyniku klęski żywiołowej lub innych zdarzeń losowych,
• małżonkowie, zstępni, wstępni utrzymują się z jednego świadczenia lub wynagrodzenia,
• osoba obowiązana do wnoszenia opłaty jest w ciąży lub samotnie wychowuje dziecko.

W przypadku pytań i wątpliwości, szczegółowych wyjaśnień udzieli ośrodek pomocy społecznej właściwy ze względu na miejsce zamieszkania zainteresowanej osoby.